Rozsypanka – program do nauki układania zdań
z rozsypanek wyrazowych
Rozsypanka wyrazowa – na stole leży obrazek, pod obrazkiem rozrzucone wyrazy wypisane na małych karteczkach. Z wyrazów tych dziecko ma zbudować zdanie opisujące obrazek.
Zdanie może być łatwe – 2-3 wyrazy, bądź trudne, z większą liczbą słów. Może być nawet więcej niż jedno zdanie.Wyrazy układa się pod obrazkiem, bezpośrednio na stole, na kartce, albo przykleja na rzepy.
Rzecz niewątpliwie rozwijająca, znana i…. no właśnie….
Mój Marcin tego nie lubił.
Nie lubił, bo nie umiał, a może nie umiał, bo nie lubił, a może jedno i drugie?
Układanie zdań szło bardzo kiepsko, pomimo że pojedyncze wyrazy potrafił czytać całkiem sprawnie.
Pewnie jakąś rolę odgrywała też zręczność (a właściwie niezręczność) manualna – wyrazy układały się krzywo, a poprawienie któregoś mogło spowodować zniszczenie całej misternej konstrukcji zdania.
Sytuacja zmieniła się diametralnie, kiedy zrobiłem komputerowy odpowiednik
takiej układanki, a właściwie rozsypanki (stąd nazwa programu – Rozsypanka).
To był dosłownie amok. Nigdy bym nie pomyślał, że tak zareaguje.
Przesiadywał przed programem całymi godzinami. Trudno go było ‘wyeksmitować’.
Na początku nie umiał nic ułożyć samodzielnie. Prowadziłem więc jego rękę.
Po dość krótkim czasie zaczął sam sobie radzić.
Na początku były oczywiście proste zdania, 2 do 4 wyrazów. A potem coraz trudniejsze.
Dojechaliśmy do układów ok. 20-tu wyrazowych, składających się z 3-ch zdań.
Obrazki pozyskiwałem z Internetu, z aparatu cyfrowego, z Od obrazka do słowa.
Głosu dostarczała najczęściej córka, a czasami udawało się nagrać Marcina.
Głos nagrywałem za pomocą standardowego rejestratora dźwięku z Windows
(Start->Programy->Akcesoria->Rozrywka->Rejestrator dźwięku).
Głos i obrazek niejako “łączyłem” ze sobą, wrzucałem na dysk komputera, a program
przedstawiał to w formie zdania do ułożenia – zobacz instrukcję
Nagromadziliśmy dosłownie setki najprzeróżniejszych obrazków i nagrań.
Spora ich część to zdjęcia z wakacji, ze szkoły Marcina, zdjęcia znanych mu osób
i sytuacji, w których uczestniczył. Albo zupełnie zwariowane zdjęcia z Internetu
(np. Dziecko całuje świnię). Doskonały materiał dydaktyczny.
Bardzo się ożywiał, kiedy trafiał na niektóre z nich i tym chętniej pracował.
W tym całym “procederze” Marcinowi nie chodziło bynajmniej o układanie zdań.
Chodziło o zobaczenie obrazka, a przede wszystkim o stymulację dźwiękiem.
Odkryłem to, kiedy chcąc ułatwić mu pracę, dodałem do programu klawisz
umożliwiający wielokrotne odgrywanie nagranego zdania.
Cały czas klikał myszką ten klawisz, nie pozwalając nawet na to,
żeby wypowiedź odegrała się do końca. Układanie zdań skończyło się.
Zmodyfikowałem więc program tak, żeby nacisnąć na ten klawisz
można było tylko raz. Po naciśnięciu zdanie odgrywało się, a klawisz znikał.
Jeśli chciał, żeby znowu się pojawił, musiał ułożyć (i to prawidłowo!) aktualnie wyświetlane zdanie. Kiedy zdanie ułożył, klawisz pojawiał się, pozwalając na jednokrotne
odegranie zdania (=jednokrotną stymulację), a potem znowu znikał. Teraz, jeśli chciał
otrzymać kolejną dawkę dźwięków, musiał przejść do układania nowego zdania.
Przechytrzyłem go – jeśli chcesz stymulacji, musisz najpierw na to zapracować 😉
Program jest w dużym stopniu konfigurowalny – można na przykład wyłączyć pokazywanie obrazków – wtedy uczeń układa zdania tylko na podstawie tego, co słyszy. Można też wyłączyć dźwięk i pozostawić jedynie obrazek – czyli “domyśl się co trzeba zrobić”. Można też wyłączyć możliwość uzyskiwania podpowiedzi pisemnej. To rozwiązania dla bardziej zaawansowanych. Można też “nie puścić” dalej, dopóki nie ułoży zdania (to dla niecierpliwych ‘klikaczy’). Programem można też posłużyć się w nauczaniu języków – układanie zdań angielskich, niemieckich itd…
Po około roku zainteresowanie programem minęło.
Ale do tego czasu skorzystał bardzo wiele.
Rozsypanka to mój najbardziej “zasłużony”, jeśli chodzi o efekty, program.
Rzecz jest naprawdę dobra.
Sporo się przy tym narobiłem, ale warto było!
program możesz pobrać stąd – Rozsypanka -program wspierający naukę czytania poprzez układanie zdań z rozsypanek wyrazowych